BEŞ TAŞ OYUNU

                                               BEŞ TAŞ OYUNU

     Yedi ve daha ileri yaştaki çocukların, genç kızların oynadıkları bir oyundur. Kuralları farklı  olsa da, değişmeyen özellik, çay taşından seçilmiş, (Yoksa, şekilleri yuvarlak, başka taş da olabilir) bir buçuk santimetre kadar çapında, ''BEŞ TAŞ''la oynanır.
     Malatya ve çevresinde, ''BEŞ TAŞ'' oyunu, genellikle iki kişi tarafından ve şöyle oynanır:
     Oyunu, başlatacak kişi, avuç içine alınan, taşları, belli bir seviyeye kadar, havaya atar. Taşı atan elin, avuç içi  (ayası) aşağıya döndürülür. Havaya atılan taşın, el üzeri ile tutulur. Sonra, tekrar havaya atılıp, avuç içine toplanır. Avuç içinde fazla taşı tutan, oyunu başlatır. (Anlatılanlar okurken, hayal gücünüzü kullanın veya oyunu, aşama, aşama oynamaya çalışın.)
     Oyunu başlatan, (Buna ''ebe'' diyelim.) kişi, daha önce, hazırlanmış zemine, elindeki ''beş taşı'' saçar. Saçtığı taşlardan en uygununu, tek eline alır, kendi tasarladığı yüksekliğe, 'dört kez atar', taş yere düşünceye kadar, taşı attığı eliyle, yerdeki dört taşı, birbirine değdirmeden, tek tek toplar, avucunun içine alır. (Yakalama işi, iki elle olabilir. Oyunu bozan, kural dışı hareketler: Yerdeki taşın, taşa değmesi, ebenin eli, üzerinde çalıştığı,taştan başka taşa değmesi veya taşı düşürmesi, ebeyi değiştirir.)
    Yerden ikişer taş alma: Ebe, beş taşı, mahir şekilde yere saçar. Uygun taşı, diğerlerinden ayırır ve uygun yüksekliğe atarak yerdeki taşları, kuralına uyarak, ikişer, ikişer yerden toplar.
     Üçüncü aşamada, ebe yere saçtığı, beş taştan uygununu eline alır, havaya atar. Önce, tek taşı alır. Sonra, geriye kalan üç taşı, tek hamlede avuçyarak yerden kaldırır.
     Dörtlü taş kaldırma: Ebe beş taşı yere serer, en uzaktaki taşı, eline alır ve uygun yüksekliğe atar. Havadaki taş düşerken, taşı yukarı attığı eliyle, yerdeki taşları, bir hamlede avuçlayıp yerden kaldırır.
     Kaleden taş geçirme: Boştaki elin, orta parmağı, işaret parmağının üzerine alınır. Bu şekli almış iki parmakla baş parmağı, oyun zemininde, yarım ay şeklinde kale yapılır. Ebe eline aldığı beş taşı, kale yaptığı kolun üzerinde aşırarak yere saçar. (Rakip oyuncu, tek seferde, kaleden geçirilecek taşı belirler. Ebe, seçtiği uygun taşı, havaya atar. Taşı attığı eliyle, yerdeki taşları, birbirine dokundurmadan kalenin içinden geçirmeye çalışır. (Oyunun burasında, taşlar birkaç hamlede geçirilebilir ve kural dışı değildir.)  Seçili taş tek seferde kaleden geçirildikten sonra, elde edilen puanı belirlemeye geçilir.
     Ebe, eline aldığı beş taşı, belli bir seviyeye kadar yukarı atar. Taşlar yere düşmeden, iki elinin tersi ile, belli bir açıda birleştirir (Açı kavramını bilenler için, 120 derece kadar geniş açı yapacak kadar eller tersten birleştirilir ) ve düşmekte olan taşları tutar. Ellerin sırtında kalan, taşları yine yukarı atar ve avuç içine alır. Avuç içinde kalan taş sayısı kadar, sayı ( Puan ) yapmış olur.
     Ebenin, yaptığı sayı hanesine yazılır ve ebe değişir. Kaç oyun oynanacağı önceden belirlenmişse, oyun, o kadar oynanır. Neticede, kurallara uygun toplanan taşlar oyunun galibini belirler.
    Geçmişte, oynanan bu oyunu, meraklıları için kaleme aldım. ( 12. 08. 2017)
     Mustafa KURT
    ( Biz çocukken )